Formuesverdi av fritidseigedom
Viss du eig ein fritidseigedom ved utgangen av inntektsåret, skal fritidseigedommen ha ein formuesverdi i skattemeldinga di.
Her får du informasjon om kva du må gjere om noko manglar eller skal endrast.
Døme på ein fritidseigedom er hytte, fritidsbustad og leilegheit i eit leilegheitskompleks bygd berre for fritidsføremål.
Formuesverdi
For nye fritidseigedommar er formuesverdien 30 prosent av kostprisen inkludert tomt, eller 30 prosent av marknadsverdien. Tidlegare fastsett formuesverdi kan førast vidare av ein ny eigar.
Viss du byggjer nytt, eller har påkostingar på fritidseigedommen, skal formuesverdien aukast. Formuesverdien skal likevel ikkje overstige 30 prosent av marknadsverdien. Les om når du har fått auka formuesverdi.
Viss Stortinget vedtar ei årleg justering av formuesverdien, vil dette vere førehandsutfylt i skattemeldinga. Det er ikkje vedtatt noka slik justering for inntektsåret 2024.
Viktig informasjon
Ein bustad som du bruker som fritidseigedom blir normalt formuesskattlagd som bustad, og ikkje som fritidseigedom.
Gjeld for deg som
- eig ein fritidseigedom
- fester ei tomt til fritidseigedom
- eig ein fritidseigedom i eit bustadkompleks
Eig du ein bustad som blir brukt som fritidseigedom, gjeld eigne reglar.
Dette må du gjere
Viss noko er feil
- Viss formuesverdien er høgare enn 30 prosent av marknadsverdien, kan du krevje formuesverdien sett ned. Du treng ikkje sende oss dokumentasjon på dette, men du må kunne leggje fram dokumentasjon dersom vi ber om det.
- Viss skattemeldinga er førehandsutfylt med feil informasjon om eigardelen din, må du logge inn i skattemeldinga og rette det. Viss eigardelen ikkje er tinglyst, må du dokumentere eigarforholdet.
Viss noko er feil
- Viss fritidseigedommen manglar eller har feil formuesverdi, kan du logge inn i skattekortet og rette dette.
- Du kan fjerne eigedommen frå skattekortet viss du ikkje eig eigedommen.
Endringa du gjer i skattekortet gjeld berre på årets skattekort, og blir ikkje førehandsutfylt i skattemeldinga.
Viss marknadsverdien og formuesverdien er for høg
Viss marknadsverdien er for høg, blir formuesverdien og grunnlaget for formuesskatten også for høgt.
Du kan krevje at fritidseigedommen blir verdsett etter dokumentert marknadsverdi dersom du meiner at marknadsverdien er for høg. Du må då logge inn i skattemeldinga og leggje inn den dokumenterte marknadsverdien.
Dokumentasjonen må vere frå etter 1. juli i det inntektsåret du krev nedsetjing for.
Den som har taksert eller gitt ei verdivurdering av fritidseigedommen din, skal ha sett fritidsbustaden og fritidseigedommen både innvendig og utvendig.
Gyldig dokumentasjon er:
- takst som er gitt av ein kvalifisert takstmann, eller
- verdivurdering som er gitt av ein eigedomsmeklar som har kjennskap til området der fritidseigedommen ligg, eller
- observerbar marknadsverdi – det den aktuelle fritidseigedommen eller tilnærma lik fritidseigedom i same område er seld for. Dokumentasjon på observerbar marknadsverdi kan vere kjøpekontrakt eller liknande der salssummen kjem fram. Med tilnærma lik fritidseigedom siktar ein til ein fritidseigedom med same planløysing, storleik, standard, utsikt, lyd- og lysforhold. Det er ikkje tilstrekkeleg å vise til ein generell marknadsverdi for fritidseigedom i området.
Ein eventuell del av ei fellesgjeld som fritidsbustaden har skal inkluderast i den dokumenterte marknadsverdien.
Den dokumenterte marknadsverdien blir lagd til grunn frå og med det året du krev dette. Det kan bli vedtatt ei årleg justering av formuesverdien på fritidseigedommar. Dette blir det eventuelt tatt omsyn til i dei førehandsutfylte beløpa i skattemeldinga.
Viktig informasjon
Du treng ikkje å sende oss dokumentasjon på dette, men du må kunne leggje fram dokumentasjon viss vi ber om det.
Spesielt når du har
- Eig du ein bustad som du bruker som fritidseigedom, skal han formuesskattleggjast som ein sekundærbustad.
Det blir tatt utgangspunkt i den bygningstypen som eigedommen står oppført med i matrikkelen når formuesverdien skal fastsetjast.
Matrikkelen er Noregs offisielle register over fast eigedom. Det er kommunane som oppdaterer matrikkelen.
Når kommunen registrerer bygningstypen i matrikkelen, skal det gjerast innanfor ramma av kva det er tillate å bruke bygningen til. I matrikkelen kan kommunen ha registrert at bustaden "blir nytta som fritidsbustad". Bruken av eigedommen har ingenting å seie for korleis bustaden skal formuesskattleggjast.
Bustaden skal skattleggjast etter reglane for sekundærbustad sjølv om han blir brukt som fritidseigedom.
Døme: Bruker du eit bustadhus på Sørlandet som fritidseigedom, skal eigedommen formuesskattleggjast som ein sekundærbustad og ikkje som ein fritidseigedom.
- Ein bustad som ikkje lenger er eigna til bruk som heilårsbustad, men blir brukt som fritidseigedom, skal formuesskattleggjast som fritidseigedom.
Det må gjerast ei konkret vurdering av om bustaden er eigna til heilårsbruk.
Døme: Manglande innlagt vatn, straum, vassklosett, tilkomsten til eigedommen og den generelle standarden til bustaden kan vere forhold som taler for at bustaden ikkje er eigna til heilårsbruk.
Du kan logge inn i skattemeldinga og endre viss bustaden ikkje lenger er eigna til heilårsbustad.
Ein bustad brukt som fritidseigedom skal formuesskattleggjast som ein sekundærbustad. Viss du skal selje eller leige ut bustaden, er det reglane for sal eller utleige av fritidseigedom som gjeld.
Viss fritidseigedommen har stige i verdi som følgje av nybygg eller påkostingar, skal formuesverdien på eigedommen aukast.
Du må logge inn i skattemeldinga og leggje til verdien av påkostinga.
Viss du har ein fritidseigedom med formuesverdi på 500 000 kroner og du påkostar eigedommen 1 000 000 kroner, skal tidlegare fastsett formuesverdi aukast med 300 000 kroner (1 000 000 * 30/100 = 300 000).
Formuesverdien på fritidseigedommen blir då 800 000 kroner
(500 000 + 300 000 = 800 000).
Det er eigne reglar for fritidsbustad under bygging.
Fritidseigedommen skal verdsetjast etter kor langt du har komme i byggjeprosessen. Formuesverdien er ein forholdsmessig del av den formuesverdien eigedommen vil ha når han er ferdig. Sjå døme.
Du byggjer ein fritidsbustad som du reknar med vil koste 3 000 000 kroner inkludert tomt.
Ved årsskiftet er bygget 50 prosent ferdig. Formuesverdien for den ferdige fritidsbustaden ville vore 900 000 kroner (3 000 000 *30/100 = 900 000).
Ettersom fritidsbustaden er 50 prosent ferdig, blir årets formuesverdi 450 000 kroner (900 000*50/100 = 450 000).
Viss fritidseigedommen har vorte skadd ved brann eller naturskade, vil dette kunne få noko å seie for formuesverdien.
Du skal formuesskattleggjast som om du var eigaren av både tomta og bygningen.
I skattemeldinga kan du krevje gjeldsfrådrag for forpliktinga di til å betale årleg festeavgift.
Første gongs verdsetjing
Den første gongen du skal verdsetje ein fritidseigedom på festa grunn, skal verdien av tomta inngå i formuesverdien for fritidseigedommen.
Verdien av tomta reknar du ut med å multiplisere den årlege festeavgifta med kapitaliseringsfaktoren 10. Formuesverdien av fritidseigedommen, inkludert tomta, er 30 prosent av kostprisen, eller 30 prosent av marknadsverdien.
I skattemeldinga di legg du inn kostprisen inkludert tomta, eller marknadsverdien på eigedommen. Formuesverdien blir berekna automatisk.
Du fester ei tomt med årleg festeavgift på 10 000 kroner. På tomta byggjer du ein fritidsbustad. Byggjekostnadene på fritidsbustaden var 2 000 000 kroner.
For å finne formuesverdien må du først rekne ut den kapitaliserte verdien av festetomta. Denne verdien er 100 000 kroner (10 000 * 10 = 100 000).
Grunnlaget for å finne formuesverdien for fritidseigedommen er 2 100 000 kroner (2 000 000 + 100 000 = 2 100 000).
Formuesverdien på fritidseigedommen er 630 000 kroner (2 100 000 * 30/100 =630 000).
Viss du kan dokumentere at marknadsverdien er lågare, blir formuesverdien sett til 30 prosent av dokumentert marknadsverdi.
Gjeldsfrådrag for plikta til å betale festeavgift
Verdien av tomta skal vere inkludert i formuesverdien for fritidseigedommen. Fordi verdien av tomta er inkludert i formuesverdien, kan du krevje eit gjeldsfrådrag i skattemeldinga di.
Gjeldsfrådraget reknar du ut med å multiplisere den årlege festeavgifta med kapitaliseringsfaktoren 10.
Summen av gjeldsfrådraget legg du inn i skattemeldinga som ein del av gjelda di.
Du betaler 10 000 kroner i årleg festeavgift på eigedommen din.
I skattemeldinga kan du krevje gjeldsfrådrag for 100 000 kroner (10 000 x 10 = 100 000).
Ein fritidseigedom som du bruker som heilårsbustad, skal formuesskattleggjast etter reglane for fritidseigedom.
Hovudregelen er at ein fritidseigedom skal formuesskattleggjast som fritidseigedom.
Dersom utleiga er omfattande eller inngår i ei anna verksemd, skal fritidseigedommen likevel formuesskattleggjast etter reglane for næringseigedom.
Eigarskifte
Ei tinglysning sikrar rettsvern for deg som eigar. Det betyr at andre ikkje kan ta pant i, eller selje eigedommen din utan lovheimel. Du er ikkje pliktig til å tinglyse eigedommen.
Viss du tinglyser eigarskifte hos Kartverket får Skatteetaten automatisk informasjon om dei tinglyste eigarforholda, og vi kan førehandsutfylle eigedommen i skattemeldinga til den rette eigaren.
Ikkje tinglyse eigarskifte?
Viss du ikkje tinglyser eigarskiftet, må du sende inn dokumentasjon på eigarforholdet.
Dokumentasjonen må innehalde informasjon om
- kva eigedom det gjeld
- frå kva dato eigarforholdet gjeld
- beløpet som eventuelt er betalt for eigedommen
- dato og underskrift av alle partar
Du kan sende inn dokumentasjonen så snart salet eller overdraginga er gjennomført, eller du kan endre eigarforholdet og leggje til dokumentasjonen i skattemeldinga.